Kế hoạch cải tổ mới của Mark Carney về chính sách di trú Canada năm 2025

Kỷ nguyên mới cho hệ thống di trú Canada

Chiến thắng của Đảng Tự do Canada trong bầu cử liên bang 2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng cho chính sách nhập cư. Thủ tướng Mark Carney cùng chính phủ thiểu số cam kết hướng đến cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế, đa dạng văn hóa và phát triển bền vững. Trọng tâm là khắc phục hệ lụy từ làn sóng di trú tăng đột biến những năm gần đây, đặc biệt giai đoạn phục hồi sau dịch COVID-19, nhằm giảm áp lực lên nhà ở, y tế và các dịch vụ xã hội.

Ổn định chỉ tiêu nhập cư thường trú

Một trụ cột chính sách của Đảng Tự do là duy trì số lượng thường trú nhân mới mỗi năm ở mức dưới 1% dân số Canada sau năm 2027. Theo Kế hoạch Mức độ nhập cư 2025–2027, chỉ tiêu đặt ra là 395.000 người vào 2025, 380.000 vào 2026 và 365.000 vào 2027. Chính sách này hướng đến sự ổn định, giảm áp lực lên hạ tầng và dịch vụ xã hội, đồng thời tạo điều kiện hội nhập tốt hơn cho người nhập cư mới.

Giảm số lượng cư dân tạm thời xuống mức bền vững

Tính đến tháng 1/2025, Canada có khoảng 3,02 triệu cư dân tạm thời (chiếm 7,25% dân số). Đảng Tự do đặt mục tiêu giảm tỷ lệ này xuống dưới 5% trước cuối năm 2027, thông qua việc tạo điều kiện chuyển đổi cho những người có mặt hợp pháp sang diện thường trú, đồng thời siết cấp phép mới và để một số người hết hạn giấy phép rời Canada. Các biện pháp như giới hạn cấp giấy phép du học, điều chỉnh điều kiện chương trình làm việc sau tốt nghiệp, và hạn chế giấy phép lao động mở cho vợ/chồng tiếp tục được duy trì để kiểm soát số lượng.

Tăng cường nhập cư cộng đồng Pháp ngữ ngoài Quebec

Mục tiêu nâng tỷ lệ nhập cư Pháp ngữ ngoài Quebec lên 12% vào năm 2029 (tăng từ 8,5% năm 2025). Chính sách này hỗ trợ phát triển các cộng đồng Pháp ngữ tại các tỉnh như New Brunswick, Ontario, Manitoba, đồng thời góp phần giải quyết thiếu hụt lao động, già hóa dân số và duy trì đa dạng ngôn ngữ. Các chương trình như Dự án thí điểm cộng đồng Pháp ngữ sẽ được ưu tiên tăng nguồn lực và sự hỗ trợ.

Thúc đẩy nhập cư kinh tế để phát triển

Nhập cư diện kinh tế tiếp tục là trọng tâm, tập trung thu hút nhân tài toàn cầu qua việc nâng cấp Chương trình Chiến lược Kỹ năng toàn cầu với cam kết xử lý nhanh giấy phép lao động trong 2 tuần. Chính phủ cũng hợp tác với các tỉnh, vùng lãnh thổ để đơn giản hóa công nhận bằng cấp, kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt ở các lĩnh vực thiếu hụt nhân lực như y tế, kỹ thuật, xây dựng. Theo kế hoạch 2025–2027, diện kinh tế dự kiến chiếm gần 62% tổng số thường trú nhân mới. Express Entry, Chương trình Đề cử Tỉnh bang (PNP) và Canadian Experience Class tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong thu hút lao động có kỹ năng.

Cam kết về hiệu quả, an ninh và công bằng

• Ứng dụng công nghệ số: Tăng cường công cụ số hóa để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ và giảm tồn đọng, giúp quy trình nhanh chóng và minh bạch hơn.
• Hỗ trợ người tị nạn: Cung cấp hỗ trợ pháp lý, đảm bảo quyền lợi và xử lý hồ sơ tị nạn minh bạch, hợp tác với Mỹ trong quản lý luồng người di cư xuyên biên giới.
• Tăng cường an ninh biên giới: Bổ sung nguồn lực, siết quy định cấp thị thực, tăng xử lý vi phạm và trục xuất những trường hợp bị từ chối sau khi hoàn tất quy trình.
• Hợp tác với Quebec: Tôn trọng thẩm quyền nhập cư riêng của Quebec theo Hiệp định Canada–Quebec, đảm bảo sự đa dạng và bản sắc văn hóa đặc thù.

Bối cảnh thay đổi và ý nghĩa

Chính sách di trú mới phản ánh sự điều chỉnh trước áp lực tăng dân số quá nhanh, dẫn tới thiếu hụt nhà ở, đội giá thuê và căng thẳng dịch vụ công. Đa số người dân (theo khảo sát Angus Reid 2025) mong muốn giảm mục tiêu nhập cư. Tuy nhiên, nhập cư vẫn là động lực then chốt giúp Canada giải quyết già hóa dân số, thiếu hụt lao động và thúc đẩy kinh tế, đặc biệt thông qua các chương trình kinh tế và cộng đồng Pháp ngữ.

Lợi ích và thách thức cho người nhập cư và Canada

Người đang là cư dân tạm thời tại Canada có cơ hội chuyển sang thường trú nhân cao hơn, tuy nhiên, các ứng viên mới sẽ phải đáp ứng tiêu chí khắt khe hơn, cạnh tranh hơn. Người nhập cư Pháp ngữ có thêm cơ hội định cư ngoài Quebec. Lao động kỹ năng cao, đặc biệt trong y tế, công nghệ và xây dựng, sẽ được ưu tiên xét duyệt.

Đối với Canada, kế hoạch này giúp giảm tải cho hạ tầng, dịch vụ công và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế lâu dài. Tuy nhiên, việc siết chỉ tiêu có thể làm giảm cơ hội cho nhóm yếu thế như người tị nạn, đoàn tụ gia đình, đồng thời gia tăng cạnh tranh và áp lực xử lý hồ sơ.

Định hướng cân bằng cho tương lai

Kế hoạch di trú 2025 của Đảng Tự do dưới sự dẫn dắt của Mark Carney hướng tới phát triển bền vững, tăng trưởng kinh tế và đa dạng văn hóa. Việc ổn định chỉ tiêu thường trú, giảm cư dân tạm thời, ưu tiên nhập cư Pháp ngữ và diện kinh tế là những định hướng then chốt, đặt nền móng cho một hệ thống di trú hiệu quả, hài hòa lợi ích của cả người mới và cư dân lâu dài tại Canada.

Thông tin nhanh

• Thủ tướng Canada năm 2025 là Mark Carney.
• Đảng Tự do Canada chiến thắng trong bầu cử liên bang 2025.